Là giảng viên ngoại quốc chỉ mới tham gia giảng dạy tại Đại học Quốc tế Hồng Bàng (HIU) hơn một năm, song TS. Ondrej Slowik lại được đông đảo sinh viên yêu mến không chỉ bởi cách giảng dạy mà còn bởi khả năng nói Tiếng Việt lưu loát.
Thầy giáo Tây “đa ngôn ngữ”
Thầy Ondrej Slowik sinh ra và lớn lên ở CH Séc. Sau khi tốt nghiệp cử nhân tiếng Anh, thầy tiếp tục học lên bậc thạc sĩ và sau đó là tiến sĩ ngành Ngôn ngữ học. Quá trình này của thầy mất 8 năm với sự di chuyển giữa CH Séc, Anh và Hà Nội (Việt Nam).
Với lợi thế giao tiếp tốt ở 5 ngôn ngữ: Séc, Anh, Việt, Nga, Đức, trong thời gian học cao học tại CH Séc, thầy Ondrej làm nhiều công việc khác nhau để tích luỹ kinh nghiệm: như tham gia phiên dịch tiếng Séc cho cộng đồng Việt Nam, làm du lịch và dạy hai thứ tiếng Anh – Việt.
Sau khi hoàn thành bậc tiến sĩ, thầy Ondrej dạy ở các trường đại học và trung tâm ngoại ngữ. Chia sẻ về niềm đam mê sư phạm và chuyện am hiểu tiếng Việt, thầy Ondrej cho biết: “Tôi chọn dạy học với mong muốn mang đến kiến thức, những trải nghiệm thú vị về ngoại ngữ cho các bạn sinh viên. Tôi rất yêu tiếng Việt, lúc ở Séc thì tôi đã tự học ngôn ngữ, văn hoá Việt Nam vì từ lâu đã có ý định đến nơi này làm việc. Khi đến Việt Nam, tôi lấy vợ người Việt nên quyết định ở lại đất nước xinh đẹp này dạy học”.
Là giảng viên ngành ngôn ngữ Anh của HIU, thầy Ondrej cho biết khá thích ngôi trường này vì “trường đẹp, hiện đại, nói theo các bạn trẻ là “sang – xịn – mịn”, phục vụ rất tốt nhu cầu dạy – học của thầy trò”. Với thời lượng đứng lớp 6 buổi/tuần, thầy Ondrej chủ yếu gắn bó sinh viên năm nhất và năm hai. Tuy vậy, thầy cho biết dạy nhiều nhưng không bị áp lực bởi trò ngoan, đồng nghiệp thân thiện và có thời gian làm công trình nghiên cứu Ngữ âm học.
Khác với ở các quốc gia khác, ở Việt Nam, thầy Ondrej luôn chuẩn bị các phương pháp phù hợp để các bạn dễ hiểu, nhớ lâu. “Tôi dạy một lớp gần 30 sinh viên, đông gấp đôi so với lớp ở Séc. Đây là vấn đề khó trong việc quan sát tỉ mỉ từng sinh viên. Lớp có người học tốt và người chưa tốt, mình phải lập ra chiến lược phù hợp cho mỗi em”, thầy Ondrej nói.
Học cách lắng nghe sinh viên
Thầy giáo người Séc chia sẻ thêm: “Tương tác với các bạn sinh viên, tôi nghĩ mình thành công vì nói tiếng Việt tốt. Trong quá trình dạy, tôi giao tiếp tiếng Việt để các bạn ấy thấy chịu học thì cũng có thể nói tiếng Anh tốt. Một người thầy nước ngoài học tiếng Việt được thì người Việt Nam cũng sẽ học được ngoại ngữ châu Âu. Học gì cũng vậy, thầy cô chỉ là người dẫn đường, còn bước đi thế nào là do bản thân các em, chủ yếu phải tự học. Hãy xem tiếng Anh là công cụ để làm những gì mình muốn làm. Cảm nhận niềm vui khi học nó thì sẽ có động lực theo đuổi hơn”.
Không chỉ giảng dạy trên lớp, thầy Ondrej còn “có tâm” tìm hiểu lý do học ngoại ngữ của các em, lắng nghe ý kiến, tâm tư và nguyện vọng của sinh viên.
“Tôi mix các câu hỏi với mức độ khác nhau để các bạn giỏi có cơ hội bộc lộ hết mức, những bạn chưa giỏi rèn luyện từ từ, và để các em cảm thấy tự tin trong lớp”, thầy cho biết. Ngoài ra, thầy giáo trẻ cho sinh viên chơi các game dựa theo bài học, khuyến khích các bạn nghe nhạc, xem phim tiếng Anh thật nhiều.
Có lợi thế về tiếng Việt, thầy giáo trẻ tạo ra tiếng cười trong lớp học bằng cách chơi chữ. Chẳng hạn, thầy hay đùa với sinh viên rằng “trước khi có bằng tiến sĩ thì thầy là nghiên cứu sinh… tố” khiến lớp học rộn ràng tiếng cười. Sinh viên rất thích thú khi được vui đùa như thế, điều đó cũng khơi sự hứng thú với tiếng Anh cho các em.
Khi lớp bắt đầu buổi học, thầy sẽ ôn lại bài cũ, hỏi câu hỏi liên quan bài đã học và kiểm tra bài tập, xem các em có nhớ mình học gì không. Hiểu được “nỗi lòng” của sinh viên là sợ nói, thầy Ondrej luôn giải thích chậm bằng tiếng Anh với từ ngữ đơn giản, khi gặp vấn đề khó quá thầy mới dùng tiếng Việt, để các em quen giọng người nước ngoài.
Hạnh phúc khi trò tiến bộ
Thầy kể: “Tôi thường giới thiệu cho bạn giỏi đến những nơi giúp các em phát huy ngoài giờ học, chẳng hạn cho một, hai bạn đến đánh cầu lông với người Philippines để tăng khả năng ngoại ngữ. Còn các bạn chưa giỏi thì tôi cho chọn đề tài mà bạn thích như thời trang, bóng đá, ăn uống, giải trí, rồi cùng luyện tập để trau dồi khả năng nghe – nói, xem các bạn bị yếu ở điểm nào, ngữ pháp, phát âm hay từ vựng rồi sẽ sửa cho từng bạn”.
Với thầy Ondrej, vui nhất là khi thấy được học trò mình tiến bộ lên từng ngày. “Thỉnh thoảng sinh viên gặp tôi nói là cảm ơn thầy đã giới thiệu bài học đó hoặc là cho em trải nghiệm thực tế nên đã thay đổi suy nghĩ, ý thức học tập của em, em chịu học hơn. Thấy sự tiến bộ của các em, đó là niềm tự hào và là thành công lớn nhất trong đời dạy học của tôi”, thầy chia sẻ.
Ngoài giảng dạy, thầy còn tham gia các hoạt động tư vấn tuyển sinh của trường và được nhiều học sinh THPT yêu quý. Nhớ lại kỷ niệm những lần tham gia tuyển sinh, thầy kể: “Mấy lần tham gia tuyển sinh ở TP.HCM và Cần Thơ, tiếp xúc nhiều bạn học sinh lớp 12 khiến tôi thấy rất thú vị. Các bạn ấy cũng hứng thú việc thầy giáo nước ngoài nói tốt tiếng Việt, các em giao tiếp và chụp hình với tôi. Đó cũng là điểm mà tôi thấy mình thu hút được các bạn”.
